Research Information System
Uluslararası Katılımlı Sedimantoloji Çalışma Grubu Çalıştayı, Rize, Turkey, 14 - 17 September 2017, pp.68-69
Traverten ve ikincil
oluşumlu karbonatların yaşlandırılmasında, U serisi yaşlandırma tekniği, yaygın
olarak kullanılmaktadır. Travertenlerden, 230Th/234U
dengesizliği kullanılmak suretiyle günümüzden geçmişe doğru 800.000 yıla kadar yaş verisi elde edilebilmektedir. Bu yöntemin temel dayanağını, U izotopunun akifer olan ana kayaçtan çok
kolay bir şekilde yeraltı suyuna geçebilmesi ve taşınabilmesine karşın,
radyoaktif ayrışma sonucu oluşan yüksek zerrecikli 230Th izotopunun
yeraltı suyunda bulunmayışı oluşturur.
Bu izotopların
belirlenmesinde yaygın olarak kullanılan cihazlardan biri de
alfa-spekrometredir. Bu cihaz ile bilinmeyen radyoaktif örneğin kompozisyonunun
niteliğini ya da bilinen radyoaktif bir örneğin ana ve kız nüklidleri
belirlenebilmektedir. U serisi yöntemi ile Orta Anadolu'da gömülü fay olarak
tanımlanmış olan K30°-35°B uzanımlı Keçiboyunduran-Melendiz Fayı’nın
kuzeybatısındaki Yaprakhisar köyünde (Güzelyurt-Aksaray) yüzeyleyen çatlak
sırtı traverten oluşumları yaşlandırılmıştır. Bu örneklerin yaş analizleri
Bozok Üniversitesi, Jeoloji Mühendisliği Jeokronoloji laboratuvarında yapılmış
ve traverten kütlelerinin yaşlarının geç Pleistosen yaşlı oldukları tespit
edilmiştir. Bu sonuç fayın aktif bir yapı olduğunun önemli bir kanıtıdır.