INTERNATIONAL ASIAN CONGRESS ON CONTEMPORARY SCIENCES – X, Dubai, Birleşik Arap Emirlikleri, 10 - 14 Aralık 2024, ss.210-216, (Tam Metin Bildiri)
Günümüzde iklim değişikliği ve pandemi gibi sorunlar
tüketicilerin daha doğal, sağlıklı ve kaliteli gıda ürünleri arayışında
olmalarına neden olmuştur. Yöresel ürünlerin genellikle katkı maddesiz, taze,
doğal sunulması, tüketicilerin bu ürünlere eğilimlerini arttırmıştır. Bu
ürünlerde standardın sağlanması ve kalitenin korunması adına coğrafi işaret
etiketlemeleri kullanılabilmektedir. Bir fikri ve sınai mülkiyet hakkı olarak
coğrafi işaret, belirli bir nitelik, ün veya diğer özellikleriyle kökeninin bulunduğu
bir yöre, alan, bölge veya ülke ile özdeşleşmiş bir ürünü gösteren
işaretlerdir. Bu çalışmanın amacı tüketicilerin coğrafi işaretli gıda
ürünlerinin bilinirlik düzeylerinin ölçülmesidir. Bu amaçla çalışmada birincil
veriler kullanılmıştır. Çalışma Ankara ili Merkez ilçelerinde (Altındağ,
Çankaya, Etimesgut, Gölbaşı ve Yenimahalle) basit tesadüfi örnekleme yöntemiyle
belirlenen 384 tüketici ile gerçekleştirilmiştir. Tüketicilerle 2024 yılı Şubat
ve Mart aylarında online anket ile çalışma verileri elde edilmiştir. Çalışma
sonuçlarına göre tüketiciler ambalaj etiketlerini okumakta (%85.7) ve
etiketlerin gıda kalitesini ve güvenliğini garanti ettiği (%50.2)
düşüncesindedir. Tüketicilerde coğrafi işaretli gıda ürünlerinin satın alımının
gerçekleştiği (%64.1) ve bu ürünlerin üretici, tüketici, bölge ve ülkeye
sağladığı avantajlar konusunda farkındalığın oluştuğu söylenebilmektedir.
Coğrafi işaret tesciline sahip gıda ürünleri için daha fazla ödeme istekliliği
bulunmasına rağmen denetimler konusunda endişelerin yaşandığı tespit edilmiştir.
In recent times, issues such
as climate change and the pandemic have driven consumers to seek more natural,
healthy, and high-quality food products. The fact that local products are
generally presented without additives, fresh, and natural has increased
consumer interest in these products. Geographical indication labeling can be
used to ensure standards and maintain quality for these products. As a type of
intellectual and industrial property right, a geographical indication refers to
signs that identify a product as originating from a specific region, area, or
country where a particular quality, reputation, or other characteristics of the
product are inherently linked to its geographical origin. The purpose of this
study is to measure the awareness levels of consumers regarding geographically
indicated food products. For this purpose, primary data were used in the study.
It was conducted with 384 consumers in the central districts of Ankara
(Altındağ, Çankaya, Etimesgut, Gölbaşı, and Yenimahalle), selected through a
simple random sampling method. The data were collected via an online survey
conducted in February and March of 2024. According to the results, consumers
tend to read packaging labels (85.7%) and believe that labels guarantee food
quality and safety (50.2%). It was found that 64.1% of consumers have purchased
geographically indicated food products and that there is awareness of the
advantages these products provide to producers, consumers, the region, and the
country. Although consumers expressed a willingness to pay more for food
products with geographical indication registration, concerns regarding
inspections were also noted.