Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Yozgat Bozok Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MERVE YÜCEL
Danışman: Çiğdem Belgin Dikmen
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
Mimari tasarımın standart kullanıcı üzerinden kurgulanması, bazı kullanıcıların yapılara erişimde sorun oluşturabilmektedir. Anayasal bir hak olarak eğitim ve erişilebilirlik çeşitli yasa ve yönetmeliklerle desteklenmektedir, ancak engelli kullanıcıların eğitim alması ve toplumsal yaşama katılımı için yükseköğrenim dâhil olmak üzere eğitim kurumlarında çeşitli düzenlemelere gereksinim duyulmaktadır. Son yıllarda yapılan düzenlemelerde yapıların tüm kullanıcı gruplara uygun, ötekileştirmeden, bütünleşik tasarımını öneren Evrensel Tasarım yaklaşımının benimsenmesi mimarlık disiplininde kabul görmektedir. Benzer biçimde yapı sektörünün dünyada üretilen enerji kaynaklarını büyük ölçüde tükettiğinin ve kullanılan fosil yakıtların çevreci olmadığının anlaşılması; enerji ve çevre konularına karşı duyarlılık göstererek çözüm önerileri üreten anahtar bir kavram olarak sürdürülebilirlik yaklaşımını gündeme getirmiştir. Sürdürülebilir tasarım ilkeleri, yapıları yaşam döngüleri boyunca değerlendirmekte ve mimarlık disiplinini de içerecek biçimde pek çok disiplinin ilgi alanına girmektedir. Bu bağlamda yapılarda yenilenebilir/alternatif enerji kaynaklarını ve çevre dostu yapı malzemelerini kullanan, enerji konusunda duyarlılık gösteren, toprağın-suyun-havanın korunumunu sağlayan, atıkları azaltan, insan yaşamını ve konforunu önemseyen tasarımlar önem kazanmaktadır. Çalışma; yüksek öğretim kurumları özelinde üniversite kütüphanelerinin, Türkiye için yeni ve gelişime açık bir konu olan evrensel tasarım yaklaşımı ve sürdürülebilir politikalar ile tasarlanması ve uygulanmasına odaklanmıştır. Çalışmanın amacı; eğitim kurumlarının en önemli basamağı olan üniversitelerin kütüphanelerini evrensel tasarım ve sürdürülebilirlik kapsamında değerlendirmek ve bu yapıların kapsayıcı, çevreci politikalar ile tasarlanması ve uygulanması için öneriler geliştirmektir. Bu kapsamda evrensel tasarım ve sürdürülebilirlik kavramlarına yönelik literatür araştırması yapılmış, Dünyada ve Türkiye’deki örnekler üzerinden kütüphane yapıları tartışılmış, evrensel tasarım ve sürdürülebilirlik kapsamında üniversite kütüphane örnekleri irdelenmiş, çalışma alanı olarak belirlenen üniversitelerin kütüphaneleri karşılaştırılarak tüm kullanıcılar için erişilebilir, mekânsal nitelikleri yüksek ve sürdürülebilir politikalar benimsemesine yönelik çözüm önerileri sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Üniversite Kütüphaneleri, Evrensel Tasarım,
Sürdürülebilirlik, GreenMetric Uygulamaları