Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ŞENOL GÖRAL
Danışman: Suat Karaküçük
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
| Boş zaman, kısaca yetişkinler için işten, çocuklar ve öğrenciler için ise eğitim-öğretim faaliyetleri gibi gün içinde saatler alan çalışmalardan, uykudan, ev işlerinden, öz-bakım faaliyetlerinden arta kalan ve tamamen "özgür" olunan zaman dilimi olarak tarif edilir. Boş zaman, güdülenmeler ile başlayıp özgürce seçimler yaparak anlamlı ve faydalı etkinliklere katılım gösterme ile sonuçlanan bir deneyimdir. Bu deneyim, boş zamana özgü kapsamlı bir eğitim gerektirir. Boş zaman eğitimi; boş zamana ilişkin bir farkındalık ve bilinç gelişimi vasıtası ile desteklenen, bireylerin rekreasyonel beceri gelişimlerine ek olarak güdülenme, zaman yönetimi, problem çözme, sosyal etkileşim becerileri vb. niteliklerini zenginleştiren bütünsel bir gelişim sürecidir. Bir işin veya vazifenin, sonunda olumsuz durumlar yaşanma ihtimali bulunmasına rağmen gönüllü olarak geciktirilmesi anlamına gelen erteleme davranışı, çoğunlukla bir öz-denetim kusuru olarak tanımlanır. Erteleme davranışı, iş, eğitim, sağlık vb. yaşamın her alanına nüfuz eden yaygın bir olgudur. Özellikle eğitimde, öğrencilerin ödev ve proje hazırlama, derse ve sınava hazırlanma gibi sorumluluklarını yerine getirmeyi son anlara kadar geciktirmeleri şeklinde açığa çıkan akademik erteleme davranışları yalnızca akademik başarıya zarar vermekle kalmayıp, stres, kaygı, keyifsizlik, bunalım vb. olumsuz duygulanımlara da yol açmaktadır. Bu bilgiler ışığında, bu çalışmanın amacı; boş zaman eğitiminin, akademik erteleme davranışlarına bir etkisinin bulunup bulunmadığının açığa çıkarılmasıdır. Nicel yöntemde hazırlanan bu çalışmada tarama modelinden faydalanılmıştır. Araştırmaya farklı üniversitelerden 529'u erkek ve 641'i kadın olmak üzere toplam 1170 öğrenci katılmıştır. Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen kişisel bilgi formuna ek olarak Munusturlar (2014) tarafından geliştirilen "Boş Zaman Eğitimi Ölçeği" (α=0.82) ile Ocak ve Bulut (2015) tarafından geliştirilen "Akademik Erteleme Davranışları Ölçeği" (α=0.95) kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre; katılımcıların büyük bir çoğunluğu (%73.3) daha önce hiç boş zaman ya da rekreasyon eğitimi nitelikli kuramsal bir ders almamışlardır. Boş zaman eğitimi nitelikli ders alanların boş zaman eğitimi toplam puanları anlamlı biçimde daha yüksek bulunurken, ders almamış olanların akademik erteleme toplam puanları ile birlikte sorumsuzluk alt boyutu puanları anlamlı düzeyde daha yüksek bulunmuştur. Ayrıca katılımcıların %62.6'sı, boş zaman değerlendirme ve rekreasyon hakkında yeterli bilgi ve beceriye ya da bu konuda herhangi bir fikre sahip olmadıklarını belirtmişlerdir. Bir diğer bulgu; boş zamanlarını verimli bir şekilde geçirdiğini düşünenlerin boş zaman eğitimi değerlerinin, boş zamanlarını verimli bir şekilde geçirmediğini düşünen katılımcıların da akademik erteleme ölçeği toplam puanlarının anlamlı düzeyde daha yüksek olduğunu ortaya koymaktadır. Ek olarak, boş zaman eğitiminin sınıf arttıkça artış, akademik erteleme davranışlarının ise sınıf arttıkça düşüş göstermesi yine önemli bir bulgu olarak göze çarpmaktadır. Sonuç olarak; bu araştırma boş zaman eğitiminin (dışsal motivasyon, can sıkıntısı, sosyal etkileşim becerileri ve zaman yönetimi alt boyutları ile) akademik erteleme davranışlarını istatistiksel olarak anlamlı düzeyde etkilediğini ortaya koymaktadır. | |||