Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Yozgat Bozok Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ŞEMSİ NUR KAYA
Danışman: İRFAN KOCA, Mehmet Gümüş
Özet:
Piroller, başta doğal ürünler olmak üzere çok çeşitli bileşiklerin sentezi için kolayca
erişilebilir ve oldukça esnek yapı bloklarını temsil etmektedir. Pirol yaygın aktif bir
farmakofor olarak bilinmektedir. Bu çekirdek, birçok doğal ve biyolojik üründe önemli rol
oynamaktadır. Özellikleri nedeniyle bu tür iskeletlerin geliştirilmesi büyük ilgi görmüştür.
Farmasötik, moleküler tanıma ve malzeme biliminde pirol türevleri önemli kullanım
alanlarına sahiptir. Sülfonamit grubu olarak adlandırılan fonksiyonel gruba (R, -SO2, -NH2)
sahip sülfonamit bileşikleri ise biyolojik aktivite potansiyeli olan ve farmasötik
uygulamalarda sıklıkla karşılaşılan önemli moleküllerdir. Çalışmamızda pirol ve sülfonamit
gruplarının biyolojik aktivite özellikleri dikkate alınarak, yeni hibrit bileşiklerin sentezleri
gerçekleştirilmiştir. Sentezlenen bileşiklerin yapıları spektroskopik yöntemler olan FTIR,
NMR ve HRMS teknikleriyle aydınlatılmıştır. Çalışmamızda hedef bileşiklerin
sentezlerinde kullanılmak üzere literatürde yer alan 2,3-furandion bileşikleri başlangıç
maddesi olarak kullanılmıştır. Bu bileşiklerin fosforan reaktifleriyle devam
reaksiyonlarından furanon bileşikleri sentezlenmiştir. Hedef bileşiklerin sentez basamağında
furanon bileşikleri ile farklı sülfonamit türevlerinin reaksiyonlarından, pirol-sülfonamit
türevi dokuz tane yeni heterosiklik bileşik elde edilmiştir. Sentezlenen bileşiklerin biyolojik
aktivite özellikleri (karbonikanhidraz ve asetilkolinesteraz enzim inhibisyonu çalışmaları),
disiplinlerarası çalışmalarla biyolojik aktivite grubu tarafından araştırılmıştır.