Sporcuların çevre sorunlarına yaklaşımları üzerine bir araştırma


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2000

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SELÇUK GENÇAY

Danışman: Suat Karaküçük

Özet:

Çevre sorunları günümüzde bütün dünya' da güncel konulardan biri haline gelmiştir. Dünyamızı yeni yüz yıl içerisinde çok ciddi çevresel problemler beklemektedir. Bunlar, dünya nüfusunun hızla artması, artan nüfusun kent merkezlerinde yoğunlaşması, küresel ısınma, ozon tabakasının zedelenmesi, iklim değişikliği, bitki örtüsünün ve su kaynaklarının yok olması şeklinde sıralanabilir. Çevre sorunları ile mücadelenin başarıya ulaşması şüphesiz insan faktörüne bağlıdır. Çevreyi kirleten de koruyup geliştirecek olan da insandır. O halde çevre konusundaki geleceğimiz, insanların çevre hakkında bilinçlenip daha duyarlı hale gelmesiyle mümkündür. insanları çevre konusunda bilinçlendirmek için eğitimin tüm kanallarından yararlanılmalıdır. Okulda uygulanan eğitimin yam sıra, okul dışı alanlardaki çevre eğitimi de önem taşımaktadır. Sporun kendisi ve spor ortamı insanın çevre sorunlarına karşı bilinçlenip duyarlılık kazanmasını sağlayabilir. Sporcuların çevre sorunlarına karşı yaklaşımlarını belirlemek amacıyla yapılan bu araştırmada, sporculara çevreye ilişkin sorular sorulmuş ve elde edilen veriler istatistiksel analizler sonucunda yorumlanmıştır. Araştırmanın örneklemini çeşitli spor branşlarından ulusal ve uluslar arası yarışmalara katılmış 272 sporcu oluşturmuştur. Bu sporcuların %72'si erkek %28'i ise kadındır. Araştırma sonucu elde edilen veriler SPSS istatistik programında çözümlenmiştir. Khi-Kare (X2) testleri için Winstat, % de oranlar için ise Excel istatistik programlan kullanılarak veriler analiz edilmiştir. Teslerde alfa 0.05 anlamlılık düzeyinde ilişki aranmıştır. Sporcuların yaş dağılımı %40.4 oranında 19-21 yaş grubunda, %37.1'i 22- 24 yaş grubunda, %15.1'i 18 ve altı grubunda, %7,4 oranında ise, diğerleri takip etmektedir. Sporcuların spor branşlarına göre dağılımlarına bakıldığında,Takım sporları %67.2, Ferdi sporlar %27.2, Doğa sporları ise %5.5 oranındadır. Spor branşlanyla çevreye yaklaşım arasındaki ilişkiye baktığımızda doğa sporları yapan grubun, takım ve ferdi sporları yapanlara göre çevreci gönüllü kuruluşlarla-71- Ugilenme oranının daha yüksek olduğu görülmektedir. Bu oran istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur.(p<0.05) Sporcular tüm branşları dikkate alarak, sporun çevreyle olan ilişkisini değerlendirmişlerdir. Buna göre sadece % 1,1'lik grubun çevreyle spor arasında hiç ilişki olmadığım belirttiği bulunmuştur. % 98,9'luk sporcu grubu ise sporla çevre arasında ilişki olduğunu belirtmişlerdir. Araştırmadan elde edilen bulgular doğrultusunda; Doğa sporları ile uğraşmanın çevre sorunlarına karşı duyarlı hale getirdiği, sporun insanların çevre sorunlarına yaklaşımına olumlu etki yaptığı, sporcuların çevre bilinç ve duyarlılığının üst düzeyde olduğu anlaşılmaktadır. Buna göre, sporun insanların çevre bilinci ve çevre duyarlılığı kazanmasında önemli bir yeri olduğu söylenebilir.