Obsturiktif uyku apnesinde pozitif hava yolu basınç tedavisinin asimetrik dimetil arginin (ADMA) düzeyine etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Yozgat Bozok Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2024

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HATİCE SEDA ÖZTÜRK

Danışman: Muhammet Fevzi Polat

Özet:

Obstrüktif Uyku Apne Sendromu (OSA) teşhisi olan hastalarda ortaya çıkan tekrarlayan hipoksi/ hipoksemi ve reoksijenasyon oksidatif stres sistemlerini harekete geçirebilmektedir. Oksidatif stres asimetrik dimetil arginin (ADMA) yapımında rol alan katalizörlerin aktivitelerinde değişiklikler yaparak serum ADMA düzeylerinde etkilemektedir. Dokuların yeterli miktarda oksijenlenememesi eritropoetin (EPO) üretiminin başlıca nedenidir. OSA hastalarında da hipoksi ile birlikte serum EPO düzeyi yükselir. Yükselen EPO düzeyi dimetil arginin dimetilaminohidrolaz (DDAH) enzimini baskılayarak, ADMA’nın yıkımını engeller ve serum ADMA düzeyi yükselir. OSA hastalarının da serum ADMA düzeylerinin bu sistem ile arttığını düşünmekteyiz. Serum ADMA düzeyi hastalığın derecesini öngörmede bir belirteç olarak değerlendirilebilir.

Çalışmamızın amacı serum ADMA düzeyi ile OSA arasındaki ilişkiyi saptayıp pozitif hava yolu basınç tedavisinin etkisini araştırmaktır.

Çalışmaya Bozok Üniversitesi Tıp Fakültesi Uyku Bozuklukları Merkezinde polisomnografi kaydı yapılan hastalar alındı. Çalışma protokolü için Yozgat Bozok Üniversitesi Etik Kurulundan izin alındı. Hastaların yaş, cinsiyet, alışkanlıklar, komorbid hastalıklar, boy, kilo, vücut kitle indeksi (VKİ), boyun çevresi, bel çevresi, PSG parametreleri oluşturulan çalışma formuna kaydedildi. Hasta ve kontrol grupları arasında yaş, cinsiyet, vücut kitle indeksi ve semptom sıklığı açısından anlamlı fark saptanmayacak (p<0,05) şekilde rastgele yöntemle seçildi.

Çalışmaya AHİ değeri 5’in üzerinde saptanan OSA olguları alındı. Kontrol grubu ise AHİ<5 bulunan basit horlama olgularından seçildi. Kan örnekleri PSG çekimini takiben sabah aç karnına alındı. Hasta ve kontrol grubunda periferik venden alınan kan örnekleri 10 dakika süreyle 3000 devir/dakika hızda santrifüj edildikten sonra ayrılan serumlar çalışılacağı zamana kadar -20°C’ de muhafaza edildi. OSA saptanan ve PAP tedavisi kullanması planlanan hastalar tedavi grubu olarak adlandırıldı ve 1 aylık yeterli düzeyde PAP tedavisi kullanan hastalardan da 1 gecelik açlığı takiben sabah kan alındı, santrifüj yapılmasını takiben -20 derece dondurucuya alındı. Hastaların test sabahı alınan kanlarından, ADMA direkt ELISA kiti (immunodiagnostik AG ) enzim bağlı yarışmalı immun ölçüm yöntemi kullanılarak ADMA düzeyleri ölçüldü.

PAP tedavisi OSA tanısı alan hastalarda serum asimetrik dimetil arginin düzylerini azalttı. Böylece PAP tedavisi serumda sistemik oksidatif stresi azaltılmasına yardımcı oldu.