Sürdürülebilirlik kapsamında cephe tasarım sürecinde çevre dostu yapı malzemelerinin kullanımı: Alüminyum örneği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Yozgat Bozok Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HALİL KONAK

Danışman: Çiğdem Belgin Dikmen

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Sanayi Devrimi sonrasında teknolojik gelişmeler, nüfus artışı, yeni yaşam ve üretim biçimi ve kentleşme nedeniyle gerçekleştirilen yapısal faaliyetler doğal kaynakların ve yenilenmeyen enerji kaynaklarının kullanılması, enerji, çevre ve atık sorunlarına, doğal çevrenin bozulmasına ve insan sağlığını tehdit ederek yaşam kalitesinin azalmasına neden olmuştur. Bu süreçte bugünün gereksinimlerinin gelecek kuşakların yaşam koşullarına zarar vermeden karşılanmasını hedefleyen bir dünya görüşü olarak ortaya çıkan sürdürülebilirlik kavramı; yaşadığımız çevrenin korunmasını önemseyen bir olgu olarak kabul görmüş ve mimarlık ile birlikte pek çok disiplinin ilgi alanına girmiştir. Yapı sektörünün ve yapı malzemesi seçiminin dünyada üretilen enerjiden büyük ölçüde sorumlu olması; enerji korunumu sağlayan, atıkları azaltan, uzun hizmet ömrüne sahip, sık bakım-onarım gerektirmeyen, geri dönüştürülebilen, kaynak kullanımına duyarlı ve insan sağlığı ve konforuna uygun, çevre dostu yapı malzemelerinin tercih edilmesinin gerektiği anlaşılmış ve yapı malzemelerinin çevresel etkilerini yaşam döngüsü boyunca değerlendiren, insan konforunu ve sağlığını önemseyen, kullanıcının yaşam kalitesini yükselten bir yöntem olarak Yaşam Döngüsü Değerlendirme-YDD yaklaşımı gündeme gelmiştir. Bu çalışma sürdürülebilirlik kapsamında cephe tasarım sürecinde çevre dostu yapı malzemelerinin kullanımını alüminyum örneğinde araştırmayı amaçlamaktadır. İşlevsel, estetik, dayanıklı, çevre dostu ve ekonomik olması ve cephe tasarımında tercih edilmesi yapı malzemesi olarak alüminyumun seçiminde belirleyici olmuştur. Yapılarda ısı kayıplarının en çok cephedeki açıklıkların boyutlarından, kullanılan yapı malzemesinden kaynaklanması ve alüminyum ve cam malzemenin büyük oranda geri dönüşüm sağlayabilmesi nedeniyle giydirme cephelerde kullanılan alüminyum ve camın türü ve niteliği enerji korunumu açısından önemli görülmektedir. Bu kapsamda sürdürülebilir yapı tasarımı, cephe tasarım süreci, çevre dostu yapı malzemeleri ve alüminyuma yönelik literatür araştırılmış, giydirme cephe sitemleri Dünyada ve Türkiye’deki ofis yapı örnekleri ile incelenmiş, alüminyumun yaşam döngüsü boyunca çevresel etkileri YDD yöntemi ile değerlendirilmiş ve giydirme cephelerde kullanımına yönelik öneriler geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Sürdürülebilir mimarlık, Yaşam döngüsü Değerlendirme-YDD, Çevre dostu yapı malzemesi, Giydirme cephe, Alüminyum