Yükseköğretimde uluslararasılaşma bağlamında karşılaştırmalı akademik kariyer süreci


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Öğrenci: GÜLŞEN YILMAZ

Danışman: NEZAHAT GÜÇLÜ

Özet:

Bu çalışmada, Birleşik Krallık, Almanya, Hollanda ve Türkiye'deki akademik kariyer süreçlerinin ortaya konması ve karşılaştırılması amaçlanmıştır. Avrupa ülkelerinde Bologna süreci ile ivme kazanan uluslararasılaşma odaklı çalışmaların ve bu kapsamda Türk Yükseköğretimindeki uygulamaların değerlendirilmesi yükseköğretimle ilgili politika yapıcıların, karar vericilerin ve uygulayıcıların gelecekteki uygulamalarına yön verme açısından önem taşımaktadır. Bu çalışmada da yükseköğretimde uluslararasılaşma kavramının tanımı, hangi gerekçelerle desteklendiği, hangi yaklaşımlarla ele alındığı ortaya konulmuş ve yükseköğretimde uluslararasılaşma çalışmalarının uluslararası boyutu ve ulusal boyutu, kariyer yapma süreci bağlamında tartışılmış ve değerlendirilmiştir. Bu araştırma; Türkiye, Birleşik Krallık, Almanya ve Hollanda'nın akademik kariyer yapma süreçlerinin karşılaştırmalı olarak incelendiği bir araştırma olup, araştırma karşılaştırmalı eğitim modellerinden Bereday'ın dört aşamalı modeline göre tasarlanmıştır. Bu aşamalar betimleme, yorumlama, yan yana koyma ve karşılaştırmadır. Kariyer sürecinin karşılaştırılmasında Araştırmacı Kariyeri için Avrupa Çerçevesi (European Framework for Research Careers [EFR])'nin araştırmacıların sınıflaması için belirlediği dört sınıflama (R1, R2, R3, R4) temel alınmıştır. Bu çerçevede ulaşılan temel bulgulara göre, incelenen ülkelerin farklı unvan sıralamalarının olduğu, incelenen ülkelerde öğretim elemanı olarak atanma ve yükselme kriterlerinin birbirinden farklı olduğu, öğretim elemanlarının farklı unvanlardaki oransal dağılımlarının üst unvanlara yükseldikçe kadın öğretim elemanlarının aleyhine farklı olduğu ve satın alma gücü paritesi temel alınarak yapılan maaş karşılaştırmalarında Türkiye'nin incelenen ülkelere göre alt sıralarda yer aldığı sonucuna ulaşılmıştır.