Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Yozgat Bozok Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2025
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: CAN BERK AKBABA
Danışman: Bekir Aktaş
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
Buğday, binlerce yıldan beri Anadolu’da
insanların temel besin kaynaklarından birisi olmuştur ve günümüzde de en önemli
tarımsal ürünlerinin başında gelmektedir. Araştırmada, yurtiçi ve yurtdışı
kökenli 8 adet ekmeklik buğday çeşidi ile bunların melezlenmesinden elde
edilmiş 7 hattın karakterizasyonunun yapılması amaçlanmıştır. Çalışma; 2023-2024 yetiştirme döneminde Yozgat Bozok
Üniversitesi Yerköy Tarımsal Uygulama ve Araştırma İstasyonu’nda, tesadüf
blokları deneme deseninde ve 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Astet,
Bayraktar 2000, Esperia, Halis, Maden, Rebelde, Tosunbey ve Zlatoglava ekmeklik
buğday çeşitleri ile F5 kademesindeki 7 adet hat materyal olarak kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre genotiplerin başaklanma gün
sayısı 108.3-121.7, bitki boyu 79.2-116.6 cm, bayrak yaprak ayası eni
1.28-1.59 cm, bayrak yaprak ayası boyu 10.8-19.4 cm, bayrak yaprak kın uzunluğu
16.9-22.7 cm, çıplak üst boğum arası uzunluğu 11.8-23.9 cm, metrekarede fertil
başak sayısı 323.3-573.3 adet, başak uzunluğu 7.7-11.5 cm, başakta başakçık
sayısı 18.0-22.5 adet, kılçık uzunluğu 5.6-9.3 cm, başak sıklığı 19.7-25.8
adet/10 cm, başakta tane sayısı 30.0-54.5 adet, başakta tane ağırlığı 1.21-2.20
g, birim alan tane verimi 344.5-547.0 kg/da, hasat indeksi %30.2-37.9, bin tane
ağırlığı 31.9-44.7 g, hektolitre ağırlığı 78.5-82.2 kg, protein oranı
%15.0-18.6 arasında belirlenmiştir. Tane veriminde ebeveyn çeşitler ortalaması
388.1 kg/da olurken, hatlar 457.3 kg/da’lık ortalama ile ebeveyn çeşitler
ortalamasının oldukça üzerinde verim performansı göstermiştir. Bayraktar 2000,
Zlatoglava, Hat-1, Hat-2, Hat-4 ve Hat-7 tane verimi bakımından öne çıkan
genotipler olarak saptanmıştır. Bu genotiplerin Yozgat’ın soğuk ikliminde
yetişme potansiyelinin yüksek olduğu sonucuna varılmıştır.