Futbolda takım performansına etki eden motivasyonel faktörlerin belirlenmesine yönelik bir uygulama (Gençlerbirliği spor kulübü örneği)


Creative Commons License

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2008

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: OKAN URAL

Danışman: Suat Karaküçük

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Günümüzde sporcuyu maçlara hazırlamak ve en üst seviyede verim elde etmek için değişik antrenman modelleri kullanılmaktadır. Ancak futbolcuların yüksek performansa sahip olmasında bu antrenman modelleri tek başına etkili olamamaktadır. Futbolcunun performansı üzerinde odaklanan araştırmalar, futbolcuların yüksek performansa sahip olmasında fiziksel unsurların yanı sıra psikolojik unsurların da önemli olduğunu ortaya koymaktadır. Bu psikolojik unsurların başında ise motivasyon gelmektedir. Bu doğrultuda bu çalışmada takım performansına etki eden motivasyon faktörlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada tanımlayıcı araştırma modeli ile, Gençlerbirliği Spor Kulübü bünyesinde bulunan tüm futbol takımlarındaki lisanslı futbolcular üzerinde anket uygulaması gerçekleştirilerek, sporcuların motivasyon düzeyleri incelenmiş ve takım performansına etki eden motivasyonel faktörler belirlenmeye çalışılmıştır.Araştırmaya toplam 130 futbolcu katılmış, sporculara demografik özelliklerini belirlemek maksadıyla kişisel bilgi formu ve motivasyonlarını değerlendirmek amacıyla Wills (1982) tarafından geliştirilmiş Spora Özgü Başarı Motivasyon ölçeği uygulanmıştır. Sporcuların motivasyon ölçeğinden elde ettikleri puanların demografik özelliklerine göre farklılıkları iki kategorili değişkenlerde z testi ile, ikiden fazla kategorili değişkenlerde ise tek yönlü ANOVA analizi ile test edilmiştir. ANOVA analizi sonucunda anlamlı farklılık bulunduğu durumlarda post hoc testlerden Tukey HSD testi sonuçlarından yararlanılarak farklılıklar yorumlanmıştır.Araştırma sonuçlarına dayanılarak; sporcuların başarıya yaklaşma ve güç gösterme motivasyonlarının yüksek, başarısızlıktan kaçma motivasyonlarının ise daha düşük olduğu değerlendirilmiştir.Sporcuların motivasyonları demografik özelliklerine göre incelendiğinde, güç gösterme motivasyonunun A takımında yer alan sporcularda diğerlerine göre daha düşük olduğu, ayrıca 5 yıldan az süredir spor yapan sporcular ile 10 yıldan fazla süredir spor yapan sporcuların söz konusu motivasyon düzeylerinin daha düşük olduğu ortaya çıkmıştır. Bu durum güç gösterme motivasyonunun profesyonel spor hayatına yeni başlamış sporcular ile spor hayatına uzun zamandır devam eden ve kariyerinde belirli bir yere ulaşmış sporcuları çok fazla etkilemediğini göstermektedir. Buna karşın spor kariyerinde ilerleme yolunda olan sporcuların güç gösterme motivasyonlarının güçlü olması, söz konusu sporcuların takım performansına katkısında bu motivasyon türünün önemli bir rolü olduğunu düşündürmektedir. Bununla birlikte bu araştırmada A takımı sporcularının genç sporcularla benzer güç gösterme motivasyonuna sahip olduğu görülmüştür.Sporcuların başarıya yaklaşma motivasyonlarının çeşitli özelliklerine göre farklılıkları incelendiğinde ise, yine A takımında yer alan sporcuların diğer takımlarda yer alan sporculara göre, 20 yaş ve üzeri yaş grubunda yer alan sporcuların daha genç sporculara göre, 10 yıldan fazla süredir spor yapan sporcuların daha az süredir spor yapan sporculara göre başarıya yaklaşma motivasyonuna daha düşük düzeyde sahip oldukları ortaya çıkmıştır.Araştırma sonuçları araştırma kapsamındaki sporcuların başarısızlıktan kaçma motivasyonlarının düşük olduğunu ve demografik özelliklerinden bağımsız olarak bu durumun tüm sporcular için geçerli olduğunu ortaya koymuştur.