İbnü'z-Zübeyr es-Sekafî ve Milâkü't-te'vîl Adlı Eseri


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Yozgat Bozok Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2024

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MUHAMMET ALİ ERDAL

Danışman: Mehmet Altuntaş

Özet:

Endülüs'te yetişen âlimlerden İbnü'z-Zübeyr es-Sekafî, İslâmî ilimlerin birçok dalında temayüz etmiş, değerli eserler ortaya koymuş ve yetiştirdiği öğrencilerle İslâm dünyasının ilmî mirasına eşsiz katkılarda bulunmuştur. Onun tefsîr ilminin önemli konularından olan lafzî müteşâbih âyetlerin yorumlanması meselesindeki özgün yorumlarını içeren Milâkü't-te'vîl eseri, kendisinden sonraki âlimlere referans olmuştur. Bu çalışmada ilk önce İbnü'z-Zübeyr'in hayatı ve ilmî konumu ele alındıktan sonra Milâkü't-te'vîl eserinin temel özellikleri ayrıntılarıyla birlikte ortaya konulmuştur. Daha sonra Milâkü't-te'vîl eserinin konu edindiği lafzî müteşâbih âyetlere dair İbnü'z-Zübeyr'in ortaya koyduğu özgün yorumları sistematik ve tematik bir biçimde başlıklar halinde değerlendirilerek eserin yazıldığı alandaki diğer eserlerden farklılığı ortaya çıkarılmıştır. Çalışmamız vesilesiyle Milâkü't-te'vîl eseri özelinde lafzî müteşâbih âyetlerdeki farklılıkların üzerinde düşünülmesi gereken önemli bir konu olduğuna vurgu yapılmıştır. Ayrıca söz konusu âyetlerin belirlenmesi ve yorumlanmasında öznelliğin önemli bir faktör olduğu ve ortaya çıkan yorumların ilgili âyetlerin bulunduğu bağlam çerçevesinde düşünülerek değerlendirilmesi gerektiği gerçeğine ulaşılmıştır.