Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Yozgat Bozok Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2025
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: BETÜL KARLIKBAŞI
Danışman: Aysen Koç
Özet:
Çalışma Yozgat Bozok Üniversitesi Tarımsal
Uygulama ve Araştırma Merkezi’ne ait farklı rakımlara sahip Sorgun ve Yerköy
ilçelerinde yer alan deneme alanlarında yürütülmüştür. 2024 yılında 2 yaşlı
tüplü fidan halinde farklı lokasyonlara dikilen siyah meyveli aronyaya (Aronia
melanocarpa (Michx) Elliot) ait ‘Viking’ ve ‘Nero’ çeşitlerinin fenolojik dönemleri tanımlanmış olup, morfolojik özellikleri, pomolojik özellikleri ve
kimyasal analiz sonuçları da saptanmıştır.
Sorgun lokasyonundan meyve alınamazken Yerköy lokasyonundan meyve alınmıştır.
Yerköy lokasyonunda ‘Nero’ çeşidinde tam çiçeklenmeden hasada kadar geçen gün
sayısı 115 gün, ‘Viking’ çeşidinde 119 gün olarak belirlenmiştir. Çeşitlerin
bitki morfolojik özellikleri saptanmış, bitki boyu en yüksek Sorgun
lokasyonunda tespit edilmiştir. Ocaktaki ortalama sürgün sayısı en yüksek
Yerköy lokasyonunda Viking çeşidinde 10.67±5.13 adet olarak sayılmıştır. Yaprak
klorofil içeriği (SPAD) ölçümlerinde Sorgun lokasyonunda Nero çeşidi
82.96±21.84 ile diğerlerinden daha yüksek bulunmuştur. Yaprak antosiyanin
içeriği (ACI) ise Yerköy lokasyonunda her iki çeşitte Sorgun lokasyonundan daha
yüksek ölçülmüştür. Bitkiler dinlenme dönemindeyken toprak seviyesinden
itibaren 5 cm ve 50 cm yüksekliklerden yıllık sürgünlerin çapı (mm) ölçülmüş, 5
cm ölçümlerinde Yerköy’deki her iki çeşidin eni daha yüksek bulunmuştur. 50
cm’den yapılan ölçümlerde ise istatistiksel fark lokasyonlar ve çeşitler arası
fark olmadığı tespit edilmiştir. Yerköy lokasyonunda hasat edilen meyvelerde
Viking çeşidinin meyve eni ve boyu 7.88±1.05 mm ve 7.60±0.96 mm bulunurken Nero
çeşidinin meyve eni ve boyu 7.39±1.14 mm ve 7.61±0.80 mm ölçülmüştür. C
vitamini analizi sonucunda ise Viking çeşidi 23.97±29.7 mg.100g-1,
Nero çeşidinde 34.78±83.9 mg.100g-1 olarak belirlenmiştir. Toplam fenolik madde miktarı Viking çeşidinde
40.36±2.11 mg.100g-1 GAE, Nero çeşidinde 26.85±2.79 mg.100g-1
GAE ölçülmüştür.